Interview met Ed J. BaasDoor: Beyke GorisWorkshop: maandag 16 november a.s.Organisatieadviseur en verandercoach Ed J. Baas heeft na opleidingen in de elektronica en de fysica, lang in de medische sector gewerkt. Daarna werd hij verandermanager bij een Amerikaans bedrijf.Zo’n tien jaar geleden kwam hij tot de conclusie dat het eigenlijk weinig zin had, zolang je de mens niet begrijpt. Een studie Analytische Psychologie volgens de Jungiaanse traditie, volgde. Daar ontdekt hij de kracht van onbewuste processen. Hij richt mede het Odin Institute op. Een adviesbureau dat gebruik maakt van het gedachten goed rond dit thema. Het instituut werkt onder meer samen met de Businessschool Universiteit Nyenrode.Waarom vind je het onbewuste zo interessant?Het maakt een prettige werkwijze mogelijk. Op het moment dat je als bedrijf, organisatie of team in de problemen zit, kun je met behulp van het onbewuste conflicten oplossen. Medewerkers ontwikkelen zich niet door harder te werken of meer training. Het gaat om zelfkennis: hoe beter de mens zichzelf kent, hoe eenvoudiger het voor hem wordt om prestaties te leveren. Ik praat daarom liever over Human Being Management in plaats van Human Resource Management.Snappen bedrijven een beetje wat u bedoelt?Tot op de dag van vandaag zijn bedrijven erg proces- en structuurgericht. Dat onbewuste processen zo bepalend kunnen zijn, is nog amper bekend. En je weet het: alles wat niet meetbaar en ruikbaar is, is bij voorbaat verdacht. Het Odin Institute, waar ik ook werk als docent, richt zich op de vraag hoe bedrijven oog en oor kunnen krijgen voor het menselijke aspect. Ofwel, voor de ‘natuur’ in organisaties. Geen managementboek dat het hier over heeft. Het is ook iets anders dan de ‘cultuur’.Hoe is die natuur boven water te krijgen?Wij zetten het bewuste en het onbewuste deel tegenover elkaar. Het bewuste deel is te meten met een competentiemeting. Bij Odin werken we daarnaast met beelden. Dit zijn hele eenvoudige tekeningen en afbeeldingen, die gebaseerd zijn op een aantal archetypen vanuit de leer van Jung. Hier hebben we al veel ervaring mee in de praktijk. Het is dus niet zomaar een idee, maar een uitgewerkt concept dat in het bedrijfsleven ook al gebruikt wordt.Mensen kiezen dus uit competenties én uit beelden. Het aardige is dat als je het beeld en de competenties naast elkaar legt, je kunt zien of het innerlijke beeld overeenkomt met het uiterlijke gedrag.En als het beeld niet overeenkomt met de competentie?Dan weet je dat iemand aangepast gedrag vertoont. Het is een duidelijk instrument, dat laat zien of iemand echt naar zijn innerlijke behoeftes leeft. Het komt vaak voor dat mensen gedrag adopteren omdat ze er ooit achterkwamen dat dit voordeel oplevert. Voorbeeld?Een manager is heel goed in communicatie, maar wijst het beeld dat bij communicatie hoort af. Van nature is zo’n persoon dan heel verlegen, maar hij heeft geleerd dat het wat oplevert als je veel praat: aandacht bijvoorbeeld, of het omzeilen van straf.Is dat dan zo verkeerd?Het houdt mensen van hun ware competenties af. Er gaat namelijk heel veel energie zitten in aangepast gedrag: het is immers onnatuurlijk, maar mensen gaan ermee door omdat het bescherming biedt. En mijn ervaring is dat er veel moeite bestaat met het idee dat dingen die innerlijk niet van jou zijn, niet gestimuleerd zouden moeten worden. Maar je doet jezelf, je eigen natuur, geweld aan als je je werkelijke competenties niet ontwikkelt.Hoe zit het met de leiders van deze tijd?In de workshop ga ik onder meer in op grote bedrijfsleiders, zoals Albert Heijn, Enron en ABN Amro. Ik wil laten zien dat leiderschap meer is dan vaardigheden, structuur en processen. Want daar waren die mannen best goed in. Maar als je natuur er niet mee strookt, krijg je vanzelf grote problemen. Want als er druk op de ketel komt, vervormt aangepast gedrag altijd. Vasthoudendheid kan bijvoorbeeld dogmatische verstarring worden, of voorop lopen verwordt tot dominantie. Het probleem is dat je leider in onze cultuur kunt worden, op het moment dat je een gemis moet compenseren. Als je jezelf niet kunt omarmen, dan moet je ontzettend hard werken om te zorgen dat anderen jou constant omarmen. Je gaat de buitenwereld bespelen. Leiders die hun innerlijke natuur wel op orde hebben, zijn daar geen energie aan kwijt. Zoals? Obama, inderdaad. En Herman Wijffels. Of neem Guus Hiddink: zijn natuur is zo universeel, hij weet altijd onbewust die aansluiting te maken, welk team hij ook als coach begeleidt.Hoe zit de SMT- workshop in elkaar?Ik werk vanuit de gedachte dat cognitie en beleving in evenwicht moeten zijn. Daarom begin ik met een cognitief verhaal: waar gaat dit nou eigenlijk over en hoe kun je het een plek geven? Van daaruit ga ik steeds meer naar de beleving toe. We gaan ook oefeningen doen in het ‘luisteren naar binnen’, waarover ik ook net een boek heb uitgebracht. Als je wilt beginnen met innerlijk leiderschap, dat je dus jezelf kunt omarmen, dan begin je met naar jezelf luisteren. Het boek gaat diep in op de manier hoe jij je eigen toon kunt zetten. Daarbij maak ik ook veel gebruik van de film ‘As it is in heaven’. De beelden in die film zijn ontzettend krachtig. Al die karakters die langskomen in de film, spelen ook in jou. Mijn ervaring is dat mensen zoveel in de beelden herkennen, dat het fun wordt om ermee bezig te zijn. Een zelfreflectie, die door de beelden in het positieve gevoel blijft.Geschikt dus voor iedere manager van Nederland BV?Inderdaad, stop mijn boek plus de film in het kerstpakket van al je managers en je krijgt een hele andere organisatie cadeau…!Voor wie dit net iets te snel is, geeft Ed op 16 november a.s. een workshopAanmelden: www.smtnederland.nl
Comments